Kemik Dansitometresi (Kemik Taraması)

Kemik Yoğunluğu Ölçümü hakkında bilgiler Kemik yoğunluğu yaş, cinsiyet ve vücut ağırlığına göre değişir. Osteoporoz özellikle belli bir yaş grubunda sağlığı tehdit eden önemli bir sorundur ve kemiğin yoğunluğunun bilinmesi, istenmeyen sonuçlardan kaçınmanın ve tedbir almanın en iyi yoludur. Bu amaçla çift enerjili röntgen tekniği ya da x ışını absorbsiyometri diye adlandırılan bir teknik kullanılır. Sonuçlar radyologlar tarafından normal değerler ile kıyaslanır. Bu işlem sırasında çok az miktarda radyasyon kullanılır. Kemik dansitometri kemik mineral yoğunluğunu değerlendirmede standart bir yöntemdir.

• Kemik kaybının çabuk ve aÄŸrısız ölçümünü saÄŸlar, 

• Ölçümde sıklıkla kalça ve bel kemiğinin alt bölümü kullanılır.

El bileği, parmaklar ve topuktan ölçüm yapan daha küçük taşınabilir cihazlar yanı sıra röntgen ışını yerine ultrason dalgalarını kullanan daha sınırlı cihazlar da vardır. Bunlar sadece tarama amaçlı kullanılıp, tedavinin planlanmasında karar verdirici olamamaktadırlar.

Kemik yoÄŸunluÄŸu ölçümü neden yapılır? 

Kadınlarda, 40 yaşından sonra kemik kütlesinde kayıp başlamaktadır, bu durum menapoz ile hızlanmaktadır. Kadınlarda menapozun ilk on yılı içinde kemik kütlesinin ort % 15; erkeklerde ise tüm yaşam boyunca % 20 - 30 kaybolmaktadır. Kemik kütlesindeki kayıp oranı arttıkça, kırık riski artmaktadır. Kemik yoğunluğu ölçümü ile hem osteoporoz ve kırık riski hesaplanabilmekte hem de tedavi sonrası takip yapılabilmektedir.

Menopozdan sonra kadınları en çok etkileyen olaylardan biri olan Osteoporoz kemiklerin kalsiyum içeriÄŸinin kaybı sonucu kemiÄŸin incelmesiyle kırık riskinin artmasıdır. 

Kemik dansitometri sıklıkla osteoporozun tanısında kullanılır. Elbette bu durum erkeklerde de olabilir.Eğer kemik yoğunluğunuz düşük çıkarsa, siz ve doktorunuz kırık oluşmadan önce nasıl bir tedbir alacağınız ya da tedavi göreceğiniz konusunda planlama yapmalısınız.

Kemik dansitometri kemik kaybına neden olan diÄŸer olayların gösterilmesi yanı sıra uygulanan tedavinizin etkinliÄŸinin deÄŸerlendirilmesinde de kullanılır. 

• Menopoz sonrası evredeyseniz ve hormon (östrojen) kullanmıyorsanız 

• Sigara içiyorsanız ya da kalça kırığı gibi kiÅŸisel ya da ailesel bir öykünüz varsa 

• Kemik kaybı ile birlikte seyreden hastalıkları olan bir erkekseniz 

• Tip 1 (juvenil ya da insulin bağımlı) ÅŸeker hastaları, ya da osteoporoz aile öyküsü olanlar 

• Ä°drar incelemelerinde aşırı kollajen artışları gösteren ve yüksek dozda kemik içeriÄŸi deÄŸiÅŸimine uÄŸrayanlar 

• Hafif bir travmadan sonra kırık geliÅŸenler 

• Omurgalarında kırık olan ya da osteoporozun diÄŸer bulgularını taşıyanlar 

• Menopoz öncesi dönemde osteoporoz açısından yüksek risk taşıyan kadınlara 

• Cerrahi olarak menapoza giren (her iki yumurtalığı alınan) kadınlara 

• Menopoz sonrası risk faktörleri taşıyan kadınlara 

• Zayıf ve uzun boylu menopoz sonrası kadınlara 

• Ailede osteoporoz öyküsü bulunanlara, omurga kırığı olanlara 

• 160 cm den kısa boy ve 50 kg. dan düşük ağırlık 

• Yılda 2.5 cm. den fazla boy kısalması olanlara 

• 65 yaÅŸtan büyük olanlara 

• Kalsiyumdan fakir beslenenlere

• EriÅŸkin yaÅŸta küçük darbe veya travmalarla kırık oluÅŸması durumlarında 

• Röntgen filminde kemik yoÄŸunluÄŸunda azalma (osteopeniye) saptananlara 

• Aşırı Alkol, sigara, kahve tüketenlere 

• Östrojen tedavisine kontrendikasyon varsa 

• Testeron seviyesi düşük olanlara 

• 1 aydan uzun süren hareketsiz (immobilizasyon) kalmak zorunda olanlara 

• 5 yıldan uzun romatoidartrit ve ankilozanspondilit öyküsü olanlara Kortizon veya metotreksat tedavisine baÅŸlarken ve tedavi sırasında yılda bir kez 

• Heparin, Antiasit Kortikosteroidler (Prednisone), Dilantin ve Barbituratlar , Tiroid Hormonu gibi ilaçları uzun süreli kullananlar 

• Nefropatiler, Osteomalazi, Hiperparatiroidi , Hipertiroidizm gibi hastalığı olanlara İnsüline bağlı diabet hastalarına Osteoporoz tedavisinin takibinde kemik yoğunluğu ölçümü yapılır.